با افزایش محبوبیت نگهداری از حیوانات خانگی، بسیاری از افراد به جوندگان خانگی مانند خرگوشها و همسترها روی آوردهاند. این موجودات کوچک و دوستداشتنی نه تنها جذاب هستند، بلکه با توجه به اندازه کوچک و نیازهای محیطی کمتر، انتخاب مناسبی برای بسیاری از خانوادهها به نظر میرسند. اما آیا نگهداری از جوندگان به همین سادگی است؟ حقیقت این است که مراقبت صحیح از این حیوانات نیازمند دانش دقیق و توصیههای دامپزشکی است که از سلامت و خوشبختی آنها حمایت کند. در این مقاله به بررسی دقیق تمامی نکات و توصیههای دامپزشکی برای نگهداری از جوندگان خانگی، با تمرکز بر خرگوشها و همسترها، خواهیم پرداخت.
۱. محیط زندگی مناسب :
۱.۱. فضای مناسب و نوع قفس :
جوندگان، علیالخصوص خرگوشها، به فضای زیادی برای حرکت و بازی نیاز دارند. بسیاری از افراد به اشتباه فکر میکنند که خرگوشها میتوانند در قفسهای کوچک نگهداری شوند، اما این اشتباه است. خرگوشها به طور متوسط نیاز به فضایی دارند که بتوانند به راحتی جست و خیز کنند. برای همسترها، هرچند قفسهای کوچکتر قابل قبول است، اما باز هم آنها نیازمند محیطی هستند که بتوانند در آن فعالیت کنند.
دامپزشکان توصیه میکنند که قفس خرگوشها باید به اندازهای باشد که خرگوش بتواند به راحتی بایستد و دراز بکشد. همسترها نیز به قفسهایی با وسایل بازی مثل چرخ همستر و تونلهای کوچک برای تحریک ذهنی نیاز دارند. عدم تأمین فضای مناسب میتواند منجر به افسردگی و مشکلات رفتاری در جوندگان شود.
۱.۲. دمای محیط و شرایط نور :
جوندگان نسبت به تغییرات دمایی حساس هستند. برای خرگوشها، دمای محیط بین 16 تا 22 درجه سانتیگراد ایدهآل است و باید از گرما و سرما بیش از حد جلوگیری کرد. همسترها نیز نیازمند محیطی با دمای معتدل هستند و دمای بسیار سرد میتواند منجر به خواب زمستانی غیر طبیعی و حتی مرگ آنها شود.
علاوه بر این، نور طبیعی روزانه برای هر دو گونه ضروری است، اما از قرار دادن آنها در معرض نور مستقیم خورشید باید اجتناب شود، زیرا این مسئله میتواند باعث استرس و آسیب شود.
۲. تغذیه سالم و متعادل :
۲.۱. تغذیه خرگوشها :
خرگوشها گیاهخوار هستند و باید تغذیهای متعادل و سرشار از فیبر داشته باشند. غذای اصلی آنها شامل علف خشک (تیموتی یا علف معمولی)، سبزیجات برگدار و مقدار کمی از غذاهای پلت مخصوص خرگوش است. فیبر بالا در علف خشک برای سلامت دندانها و گوارش آنها حیاتی است. دامپزشکان توصیه میکنند که مصرف سبزیجاتی مانند هویج و سیب به مقدار کم انجام شود، چرا که قند موجود در این مواد میتواند به چاقی و مشکلات گوارشی منجر شود.
خرگوشها همچنین باید همیشه به آب تازه دسترسی داشته باشند. استفاده از بطریهای مخصوص آب به جای ظرفهای باز پیشنهاد میشود، زیرا از آلودگی آب جلوگیری میکند.
۲.۲. تغذیه همسترها :
همسترها همهچیزخوار هستند، اما پایه تغذیه آنها نیز باید به مواد طبیعی و سالم محدود شود. پلتهای مخصوص همستر، دانهها و مقدار کمی میوه و سبزیجات تازه میتوانند نیازهای غذایی آنها را تأمین کنند. همانند خرگوشها، فیبر در تغذیه همسترها نیز اهمیت دارد و به سلامت دستگاه گوارش آنها کمک میکند.
دامپزشکان توصیه میکنند که از تغذیه همسترها با مواد شیرین و فرآوریشده اجتناب کنید، زیرا این مواد میتوانند باعث چاقی و مشکلات دندانی شوند. همچنین، همسترها باید به آب تمیز و تازه دسترسی داشته باشند.
۳. بهداشت و مراقبتهای پزشکی :
۳.۱. بهداشت روزانه و نگهداری از دندانها :
جوندگان مانند خرگوشها و همسترها دندانهایشان به طور مداوم رشد میکند، به همین دلیل نیاز به خوردن غذاهای فیبردار دارند تا از رشد بیش از حد دندانها جلوگیری شود. رشد نامتعادل دندانها میتواند منجر به زخم در دهان و مشکلات جدیتر شود. دامپزشکان توصیه میکنند که خرگوشها و همسترها همیشه به علف خشک یا اسباببازیهای جویدنی دسترسی داشته باشند تا دندانهایشان به طور طبیعی ساییده شود.
۳.۲. نظافت و مراقبت از پوست و مو :
خرگوشها نیازمند برس کشیدن منظم برای جلوگیری از گره خوردن موهایشان هستند، به خصوص نژادهایی که موهای بلندتری دارند. این کار همچنین به کاهش بلعیدن مو و ایجاد مشکلات گوارشی کمک میکند. برخلاف باور برخی افراد، خرگوشها نیازی به حمام کردن ندارند و حتی حمام کردن میتواند به آنها آسیب برساند، چرا که استرس و خطر ابتلا به سرماخوردگی را افزایش میدهد.
برای همسترها، تمیز کردن قفس و بستر آنها به طور منظم ضروری است. این حیوانات کوچک نیاز به حمام ندارند و معمولاً خودشان با لیسیدن بدنشان تمیز میشوند. با این حال، تعویض منظم بستر قفس از تجمع بو و آلودگی جلوگیری میکند.
۳.۳. واکسیناسیون و مراقبتهای دامپزشکی دورهای :
خرگوشها نیازمند واکسیناسیون هستند تا از بیماریهایی مانند میکسوماتوز و ویروس خرگوش خونریزیدهنده (RHD) محافظت شوند. دامپزشکان توصیه میکنند که صاحبان خرگوشها به واکسیناسیونهای سالانه و معاینات دورهای پایبند باشند. همسترها به طور کلی نیازی به واکسیناسیون ندارند، اما باز هم باید به صورت دورهای توسط دامپزشک معاینه شوند تا هرگونه مشکل سلامتی زود تشخیص داده شود.
۴. تعاملات اجتماعی و رفتاری :
۴.۱. نیازهای اجتماعی خرگوشها :
خرگوشها حیواناتی اجتماعی هستند و در صورتی که به تنهایی نگهداری شوند، ممکن است دچار افسردگی و استرس شوند. بهترین حالت برای نگهداری از خرگوشها نگهداری دو خرگوش بهصورت جفت (ترجیحاً جفت همجنس) است. همچنین، فراهم کردن زمان کافی برای بازی و تعامل با صاحبانشان بسیار مهم است.
خرگوشها باید روزانه خارج از قفس خود وقت بگذرانند تا بتوانند بدوند و بپرند. آنها به تحریک ذهنی و فیزیکی نیاز دارند و فراهم کردن اسباببازیهای مختلف و معماهای فکری میتواند به حفظ سلامت ذهنی و جسمی آنها کمک کند.
۴.۲. رفتارهای همسترها :
همسترها بر خلاف خرگوشها، حیواناتی تنهایی هستند و ترجیح میدهند تنها زندگی کنند. قرار دادن دو همستر در یک قفس ممکن است منجر به دعوا و حتی آسیبهای جدی شود. با این حال، آنها نیز نیازمند تحریک فکری و بازی هستند. چرخ همستر و تونلها از جمله بهترین وسایلی هستند که میتوان برای سرگرمی و تحریک فکری همسترها در اختیارشان قرار داد.
نتیجهگیری :
نگهداری از جوندگان خانگی مانند خرگوشها و همسترها نه تنها لذتبخش است، بلکه نیازمند توجه به نکات مهمی مانند تغذیه صحیح، محیط زندگی مناسب و مراقبتهای پزشکی است. دامپزشکان تأکید میکنند که صاحبان این حیوانات باید با دقت و اطلاعات کافی به نگهداری آنها بپردازند. انتخاب قفس مناسب، ارائه تغذیه متعادل، و توجه به بهداشت و رفتارهای آنها از جمله مواردی است که میتواند به سلامت و طول عمر بیشتر این حیوانات کوچک کمک کند. نگهداری صحیح از جوندگان باعث میشود که آنها زندگی شاد و سالمی داشته باشند و ارتباط نزدیکتر و لذتبخشتری با صاحبان خود برقرار کنند.
سوالات متداول کاربران :
۱. آیا خرگوشها باید واکسینه شوند؟
بله، خرگوشها نیاز به واکسیناسیون دارند. واکسیناسیون در برابر بیماریهای جدی مانند میکسوماتوز و ویروس خرگوش خونریزیدهنده (RHD) ضروری است. دامپزشکان معمولاً واکسیناسیون سالانه را توصیه میکنند تا خرگوشها در برابر این بیماریهای کشنده محافظت شوند.
-
آیا همسترها نیاز به همدم دارند؟
خیر، برخلاف خرگوشها که اجتماعی هستند و از بودن در کنار دیگر خرگوشها لذت میبرند، همسترها حیوانات تنهایی هستند و ترجیح میدهند بهتنهایی زندگی کنند. نگهداشتن دو همستر در یک قفس ممکن است منجر به نزاع و آسیب شود. بنابراین، بهتر است هر همستر را به صورت جداگانه نگه دارید تا از بروز مشکلات رفتاری و سلامتی جلوگیری شود.
-
چه نوع غذایی برای خرگوشها مناسب است؟
خرگوشها به تغذیهای غنی از فیبر نیاز دارند. علف خشک (تیموتی یا علف معمولی)، سبزیجات تازه مانند برگهای کاهو، و مقدار کمی پلتهای مخصوص خرگوش باید بخش اصلی رژیم غذایی آنها را تشکیل دهد. مواد غذایی حاوی قند زیاد، مانند هویج و میوهها، باید به مقدار کم داده شوند. تغذیه مناسب به جلوگیری از مشکلات گوارشی و رشد بیش از حد دندانها کمک میکند.
۴. آیا همسترها نیاز به حمام دارند؟
نه، همسترها به طور طبیعی تمیز هستند و خودشان بدنشان را لیسیده و تمیز میکنند. حمام کردن همسترها میتواند برای آنها استرسزا و خطرناک باشد، زیرا آب میتواند باعث سرماخوردگی آنها شود. بهتر است تنها به تمیز کردن قفس و بستر آنها توجه کنید تا از بهداشت محیط زندگیشان مطمئن شوید.
۵. چگونه میتوان از رشد بیش از حد دندانهای خرگوش جلوگیری کرد؟
دندانهای خرگوش به طور مداوم رشد میکنند و برای جلوگیری از رشد بیش از حد آنها، خرگوش باید به مواد غذایی سرشار از فیبر مانند علف خشک دسترسی داشته باشد. همچنین، استفاده از اسباببازیهای جویدنی میتواند به سلامت دندانهای خرگوش کمک کند. اگر دندانها بیش از حد رشد کنند، باید به دامپزشک مراجعه کنید تا آنها را بررسی و در صورت لزوم کوتاه کند.،